Anthologie de la poésie chypriote contemporaine - Ανθολογία της σύγχρονης κυπριακής ποίησης

EDITION BILINGUE - FRANCAIS - GREC 

La poésie chypriote est étroitement liée à l’Histoire de Chypre. Chypre, partie intégrante du monde grec, a contribué au développement et à l’épanouissement des arts et lettres grecs. C’est notamment le cas des hymnes dédiés à la déesse Aphrodite composés par Kinyras roi de Paphos et archiprêtre de son culte. De l’autre côté, des grands poètes et philosophes grecs ont parlé de Chypre, l’île d’Aphrodite ; là mon esprit va naturellement vers les hymnes d’Homère, dont un de plus beaux est dédié à la déesse de l’amour.
La poésie chypriote ainsi née a traversé les siècles évoluant avec la poésie du monde hellénique dans son ensemble. Elle a aussi connu quelques particularismes qui lui sont propres, à cause de son histoire particulière, avec notamment les influences franque et vénitienne au Moyen Age et le développement de la poésie dialectale vers fin du dix-huitième siècle. Cette dernière continue à vivre et à produire encore aujourd’hui, à côté de la poésie en grec moderne standard – la démotique.
Il est par ailleurs évident que la poésie chypriote a été influencée et a chanté le combat de libération des années 1955-1959, une poésie qui exalte la bravoure et le sacrifice, chante les héros qui se sacrifient pour la patrie et entrent dans le mythe. La poésie épouse la nation et la société.
Les grands sujets qui tourmentent les esprits au niveau mondial se greffent également sur la production poétique chypriote. Ensuite, c’est après l’invasion de l’île par la Turquie en 1974 que le discours poétique connaît une transformation plus radicale – parallèle à celle qu’en Grèce opèrent les jeunes poètes de la « génération de la contestation » à partir des années 70 suite à la dictature des colonels. Les thèmes sociaux et nationaux sont alors prédominants. Par ailleurs, l’influence du grand poète grec Seféris prix Nobel de littérature, suite de ses liens avec des hommes des arts et des lettres Chypriotes et ses séjours à Chypre, est omniprésente.
Nous avons tenté de présenter dans cette anthologie bilingue un panel de cette poésie traduit en français.

Cléopâtre Makridou-Robinet

ΔΙΓΛΩΣΣΗ ΑΝΘΟΛΟΓΊΑ ΤΗΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ 

Η κυπριακή ποίηση είναι στενά συνδεδεμένη με την Ιστορία της Κύπρου. Η Κύπρος μέρος εξ ολοκλήρου του ελληνικού κόσμου συνέτελεσε στην ανάπτυξη και άνθηση των ελληνικών γραμμάτων και τεχνών. Ένα παράδειγμα είναι η περίπτωση των ύμνων αφιερωμένων στην θεά Αφροδίτη που συνέθεσε ο Κινύρας βασιλιάς της Πάφου και αρχιερέας της λατρείας της Θεάς. Κι εδώ η σκέψη μου πάει φυσικά στους στίχους του Ομήρου του οποίου ένας απο τους ωραιότερους είναι αφιερωμένος στην Αγάπη.
Έτσι γεννημένη η κυπριακή ποίηση διέσχισε τους αιώνες συμβαδίζοντας με την ποίηση του ελληνικού κόσμου στο σύνολο του. Όμως γνώρισε και ορισμένες δικές της ιδιαιτερότητες εξ αιτίας της ιδιαίτερης ιστορίας της με επιδράσεις φράγκικες, ενετικές του Μεσαίωνα και τη εμφάνιση της ποιητικής διαλέκτου προς το τέλος του 18ου αιώνα . Η ποιητική διάλεκτος φυσικά συνεχίζει να υπάρχει μέχρι σήμερα και να ανθεί δίπλα στην ποίηση της μοντέρνας ελληνικής - τη δημοτική.
Είναι πασιφανές ότι η κυπριακή ποίηση επηρεάστηκε και τραγούδησε τον αγώνα της απελευθέρωσης του 1955-1959, μια ποίηση που εκθειάζει τον ηρωισμό και την θυσία, τραγουδά τους ήρωες που θυσιάζονται για την πατρίδα και μετατρέπονται σε μύθο. Η ποίηση παντρέυεται το έθνος και την κοινωνία.
Τα μεγάλα θέματα που βασανίζουν τα πνεύματα ανά το παγκόσμιο μπολιάζουν εξίσου την κυπριακή ποιητική παραγωγή. Στη συνέχεια είναι μετά την εισβολή της Τουρκίας στο νησί το 1974 που ο ποιητικός λόγος γίνεται πιο ριζοσπαστικός – παράλληλος μ´εκείνον που στην Ελλάδα δημιουργούν οι νέοι ποιητές της «γενιάς της αμφισβήτησης» μετά το 70 ύστερα από την δικτατορία των Συνταγματαρχών. Τα κοινωνικά κι εθνικά θέματα επικρατούν. Επί πλέον η επίδραση του μεγάλου νομπελίστα Ελληνα ποιητή Σεφέρη, χάρις στους δεσμούς του με Κυπρίους των γραμμάτων και τεχνών και τις παραμονές στην Κύπρο, είναι πασιφανής.
Προσπαθήσαμε να σας παρουσιάσουμε ένα δείγμα αυτής της ποίησης μεταφρασμένης στα γαλλικά σ´αυτή τη δίγλωσση ανθολογία. Κλεοπάτρα Μακρίδου-Robinet